Od ponad roku Muzeum Kresów w Lubaczowie współprowadzi Województwo Podkarpackie. Działalność tej instytucji w środę (05.06) podsumowali m.in. marszałek Władysław Ortyl, starosta lubaczowski Barbara Broź oraz dyrektor muzeum Piotr Zubowski.
Cieszę się, że tak skutecznie wykorzystują Państwo szansę, jaką daje współprowadzenie muzeum przez województwo podkarpackie – powiedział marszałek Władysław Ortyl w Muzeum Kresów w Lubaczowie, podczas spotkania, podsumowującego pierwszy rok wspólnego prowadzenia Muzeum Kresów przez Województwo Podkarpackie i Powiat Lubaczowski.
W 2023 roku na współprowadzenie muzeum, jego inwestycje i realizację wielu zadań z budżetu województwa podkarpackiego przeznaczony został niemalże milion złotych. W 2024 roku jest to już nieco ponad 2 mln złotych.
O tym, co udało się osiągnąć w ciągu tego roku, o sukcesach, ale także planach na przyszłość i o tym, jak zadbać, by Muzeum Kresów w Lubaczowie mogło stać się w pełni nowoczesną instytucją kultury - rozmawiali w Lubaczowie marszałek województwa Władysław Ortyl, starosta lubaczowski Barbara Broź, wicestarosta Zenon Swatek i dyrektor muzeum Piotr Zubowski. Obecni byli także Katarzyna Sołek dyrektor Departamentu Kultury i Ochrony Dziedzictwa Narodowego UMWP oraz członkowie rady lubaczowskiego muzeum - Waldemar Rataj i Marek Skulimowski.
Umowa w sprawie prowadzenia Muzeum Kresów w Lubaczowie, jako wspólnej instytucji kultury, przez Powiat Lubaczowski i Województwo Podkarpackie, została podpisana 12 grudnia 2022 roku, a muzeum wspólnie prowadzone jest od 1 stycznia 2023 roku.
O podpisaniu umowy na współprowadzenie decydował ponadregionalny charakter działalności Muzeum Kresów w Lubaczowie w zakresie ochrony, zabezpieczenia i udostępniania muzealiów, realizowanych prac konserwatorskich, wystaw, edukacji oraz wydarzeń kulturalnych, a także innych działań wpisujących się w misję i strategię rozwoju województwa podkarpackiego. Misja i oddziaływanie muzeum są ponadregionalne i z tego wynikała nasza decyzja. Dziś świetnie widzimy, że była ona ze wszech miar słuszna i potrzebna – mówił w Lubaczowie marszałek Władysław Ortyl – Od kilku lat Samorząd Województwa Podkarpackiego ścisłe współpracował z Muzeum Kresów w Lubaczowie w zakresie współtworzenia portalu Muzeum Dziedzictwa Kresów Dawnej Rzeczypospolitej. To była dobra współpraca, która była niejako początkiem wspólnego działania. I to dobrze, że od ponad roku działamy wspólnie, bo już widać efekty tej dobrej współpracy. To dobrze, że pieniądze samorządu województwa tak efektywnie tu pracują – mówił marszałek Władysław Ortyl.
O roli lubaczowskiego muzeum oraz skali jego oddziaływania na województwo, a także kraj mówiła w czasie spotkania starosta lubaczowski Barbara Broź, dziękując za decyzję i szansę, jaką – dzięki samorządowi województwa – zyskało muzeum.
Gdyby nie decyzja samorządu województwa, groziła nam wizja, że będziemy muzeum weekendowym i mieliśmy obawy, jaka będzie nasza przyszłość. Teraz mamy zupełnie inne szanse – mówiła starosta lubaczowski Barbara Broź. Podkreślała ona, że jest to instytucja duża, która składa się nie tylko z siedziby głównej w Lubaczowie, ale ma pod swoim zarządem dwie zabytkowe cerkwie, potrzeby są więc spore.
Muzeum Kresów w Lubaczowie obejmuje nie tylko siedzibę główną w Lubaczowie – dawny spichlerz dworski – ale też Zespół Zamkowo-Parkowy w Lubaczowie wraz z Galerią Oficyna i powstającą zabudową skansenowską Parku Historyczno-Etnograficznego „Przygródek – Wspólnota Kultur”. W skład Muzeum Kresów wchodzi także Zespół Cerkiewny w Radrużu (wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i Listę Pomników Historii) oraz Zespół Cerkiewny w Nowym Bruśnie.
Najważniejszą konsekwencją decyzji o wspólnym prowadzeniu, jest zapewnienie nam stabilnego funkcjonowania oraz szansy na wielokierunkowy rozwój. Daje to możliwość skuteczniejszego realizowania misji instytucji. Współprowadzenie zapewnia stabilizację finansową, a także bezpieczeństwo przy konieczności utrzymania znaczącego i rozporoszonego majątku muzeum, który tworzą nie tylko muzealia, ale łącznie 18 budynków – podkreślał w czasie spotkania dyrektor tej instytucji, Piotr Zubowski.
Dziękując marszałkowi, zarządowi oraz radnym województwa, podkreślał, że decyzja samorządu województwa dała muzeum możliwość prowadzenia działań na szerszą skalę, na poziomie nie tylko regionalnym, ale ogólnopolskim i międzynarodowym.
Jak podkreślał dyrektor w ciągu roku w muzeum zorganizowano 12 wystaw czasowych, 87 lekcji i warsztatów muzealnych, 15 spotkań, 9 koncertów, 7 imprez, 8 seminariów o charakterze badawczym, wydano 4 publikacje. W 2023 roku muzeum odwiedziło przeszło 23 tys. osób, a w przestrzeni wirtualnej blisko 400 tys. odbiorców. Na uwagę zasługują działania poświęcone Kresom Dawnej Rzeczypospolitej, realizowane w ciągu całego roku, w ramach Festiwalu Dziedzictwa Kresów, a także towarzyszące i rozwijające Portal Muzeum Dziedzictwa Kresów Dawnej Rzeczypospolitej.
Muzeum pozyskało także rekordową liczbę muzealiów, bo aż 487 obiektów. Dzięki stabilnemu finansowaniu zrealizowano szeroki i różnorodny zakres prac konserwatorskich, obejmujących tkaniny, obiekty drewniane, ceramikę, metal, rzeźbę, malarstwo oraz kamień – łącznie 126 obiektów. Przygotowano także programy i projekty konserwatorskie kolejnych obiektów, a we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa Oddziałem w Rzeszowie opracowano projekt koncepcyjny zagospodarowania Zespołu Cerkiewnego w Radrużu. Muzeum zrealizowało lub było w 2023 roku uczestnikiem ważnych projektów inwestycyjnych, które modernizują i rozwijają infrastrukturę placówki. Udało się także pozyskać dotacje zewnętrzne w wysokości ponad 700 tys. zł.
Podczas spotkania skoncentrowano się także na inwestycjach realizowanych przez Muzeum Kresów w Lubaczowie lub z udziałem muzeum. Wśród nich są budowa centrum zarządzania, ochrony i konserwacji zbiorów Muzeum Kresów w Lubaczowie o wartości 900 tys., która otrzymała dotację od samorządu województwa w wysokości 400 tys. zł. Jest też projekt lepszego zadbania o bezpieczeństwo przeciwpożarowe zabytkowego Zespołu Cerkiewnego w Radrużu – wartość 400 tys. zł., w całości sfinansowany z budżetu województwa. Muzeum realizuje także zadanie stworzenia projektu budowlanego, modernizacji i rozbudowy siedziby głównej Muzeum Kresów w Lubaczowie oraz Galerii Oficyna w Zespole Zamkowo-Parkowym przy muzeum. Z budżetu województwa na to zadanie przeznaczono 210 tys. zło.
Muzeum planuje także stworzenie projektu Parku Historyczno-Etnograficznego "Przygródek-Wspólnota kultur" w Zespole Zamkowo Parkowym przy Muzeum Kresów w Lubaczowie. Jedną z integralnych części Muzeum Kresów w Lubaczowie jest Zespół Zamkowo-Parkowy znajdujący się w sąsiedztwie głównej siedziby placówki. U stóp niezachowanego współcześnie zamku, na terenie dawnego podgrodzia, planowane jest stworzenie Parku Historyczno-Etnograficznego „Przygródek”, w którym znajdą się XIX i XX-wieczne obiekty w ramach uliczki małomiasteczkowej oraz zagrody plebańskiej. Ten projekt otrzymał dofinansowanie w wysokości 150 tys. zł. z budżetu województwa.
Zdjęcia: Krzysztof Witek/Biuro prasowe UMWP
Źródło: podkarpackie.pl