Featured

Podkarpackie: 139 tysięcy zachorowań na nowotwory. Profilaktyka ratuje życie

Region 03 listopad 2025

Zdjęcie ilustrayjne

Październik i listopad to czas wzmocnionej profilaktyki nowotworowej. Różowa wstążka i wąsy Movember przypominają o badaniach, szczególnie ważnych na Podkarpaciu, gdzie w ostatnich pięciu latach z nowotworami zmagało się ponad 139 tysięcy osób. Regularna diagnostyka może uratować życie.

W województwie podkarpackim w ciągu ostatnich pięciu lat nowotwory dotknęły 67 tysięcy kobiet i 72 tysiące mężczyzn. Najczęściej choroby nowotworowe diagnozowano u mężczyzn w kierunku raka prostaty – 17 tysięcy przypadków, raka skóry – 7 tysięcy, raka płuc i oskrzeli – 5,5 tysiąca, a także raka jelita grubego oraz pęcherza moczowego – po ok. 4,5 tysiąca przypadków. Wśród kobiet dominował rak piersi – 15 tysięcy zachorowań, dalej rak skóry – 8 tysięcy, rak trzonu macicy – 5 tysięcy, rak jelita grubego – 4 tysiące oraz rak płuc i oskrzeli – 3 tysiące. Dane te pokazują skalę problemu i potwierdzają, że działania edukacyjne oraz profilaktyczne powinny być podejmowane systematycznie, przez cały rok.

Profilaktyka bez podziału na płeć

Październik zachęca kobiety do badań piersi i szyjki macicy, listopad natomiast zwraca uwagę mężczyzn na konieczność kontroli prostaty i kondycji układu moczowo-płciowego. Choć symbole obu kampanii są różne, ich przesłanie jest wspólne – wczesne wykrycie choroby znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Kilka minut poświęconych na badanie może przełożyć się na lata zdrowia.

Wyzwania, ale i pozytywne zmiany

Choć zachorowalność na większość nowotworów wzrasta, dane z Podkarpacia pokazują również korzystne tendencje. W ostatnich pięciu latach spadła liczba zachorowań na raka piersi o 12%, raka szyjki macicy i raka krtani – po 11%, raka pęcherzyka żółciowego – o 10% oraz raka wątroby – o 8%. To potwierdzenie, że badania profilaktyczne i edukacja zdrowotna przynoszą realne rezultaty.

Warto dodać, że tylko w 48 poradniach urologicznych w regionie każdego roku pomoc otrzymuje blisko 70 tysięcy mężczyzn po 40. roku życia, a u 65% z nich diagnozuje się przerost prostaty. Choć to schorzenie często ma charakter łagodny, wymaga regularnej kontroli lekarskiej.

Styl życia i badania – skuteczne połączenie

Podkarpacki NFZ podkreśla, że profilaktyka to nie tylko diagnostyka, ale także codzienne nawyki. Aktywność fizyczna, odpowiednia dieta, unikanie używek oraz regularne badania pozwalają wcześnie wykrywać zmiany, które w początkowym stadium są w zdecydowanej większości wyleczalne.

Dla mieszkańców dostępnych jest wiele narzędzi wspierających dbanie o zdrowie. NFZ oferuje portal Diety NFZ z gotowymi jadłospisami i poradami żywieniowymi, platformę Akademia NFZ z materiałami edukacyjnymi, a także Kiosk Profilaktyczny w Rzeszowie, gdzie można bezpłatnie sprawdzić kluczowe parametry zdrowotne. Warto śledzić również Kalendarz Zdrowych Wydarzeń oraz korzystać z programów badań profilaktycznych dostępnych w placówkach medycznych.

Wspólny cel – troska o zdrowie

Różowa wstążka i Movember to dwa symbole, które łączy wspólna idea – zachęta do badań zanim pojawią się objawy. Profilaktyka nie zna granic wiekowych ani płci. Kilkanaście minut w gabinecie może okazać się decyzją ratującą życie.