Featured

To jedyny taki teatr na Podkarpaciu. Poznajcie grupę "Rudniacy"

W ramach historii pałacu w Rudzie Różanieckiej, tym razem chcielibyśmy Wam opowiedzieć o amatorskiej grupie teatralnej "Rudniacy", która działa w tamtejszym Domu Pomocy Społecznej. Zapraszamy do lektury.

„Wystarczy jedna osoba, by ożyło pustkowie.”
Lidia Jasińska

Wiesław Kudyba - Zastępca dyrektora DPSu w Rudzie RóżanieckiejWiesław Kudyba - Zastępca dyrektora DPSu w Rudzie Różanieckiej

Wiesław Kudyba: W ostatnim artykule, w którym przedstawiłem postać Pana Wiesława Łoteckiego, głównego autora tekstów o pałacu w Rudzie Różanieckiej, pojawił się dość pokaźny akapit o teatrze amatorskim „Rudniacy” działającym w Domu Pomocy Społecznej w Rudzie Różanieckiej. Istotnie, jest to jedyny na Podkarpaciu teatr amatorski, w którym grają pensjonariusze z różnymi niepełno sprawnościami intelektualnymi. Uznałem, że jest to dobry moment, aby coś więcej o tym teatrze napisać, o kulisach jego powstania, o animatorach, działalności i o tym jakie  ma znaczenie dla rozwoju osobowościowego jego uczestników. W pierwszych odcinkach wspomniałem, że DPS w Rudzie Różanieckiej należy do jednych z największych tego typu ośrodków na terenie województwa podkarpackiego. Znajdują tu swoje miejsce mieszkańcy najodleglejszych województw naszego kraju, przedział wiekowy też jest dość znaczny, od 18 – tu do ponad 70 – ciu lat. Są mieszkańcy, którzy wyjeżdżają na przepustki okazjonalne, świąteczne, ale są też i tacy, którzy nigdy nie opuścili murów naszego Ośrodka, ponieważ nie mają nikogo, kto mógłby ich przyjąć. Z tego też powodu Domy Pomocy Społecznej w tym też i nasz, ma w swoim standardzie szeroki zakres usług, który powinien zaspokoić podstawowe potrzeby mieszkańca niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w płaszczyźnie edukacji, potrzeb społecznych czy religijnych. Te potrzeby można podzielić na trzy główne grupy, usługi w zakresie:

- potrzeb bytowych,
- opiekuńczych,
- wspomagających.

Pracownicy Terapii zajęciowej, animatorzy grupy teatralnej "Rudniacy"Pracownicy Terapii zajęciowej, animatorzy grupy teatralnej "Rudniacy"

Aby Dom właściwie funkcjonował, wszystkie te trzy usługi muszą być świadczone na wysokim poziomie, ponieważ dopiero wtedy cały Ośrodek prawidłowo spełnia ustawowe wymogi. Każdy zakres usług ma swoją wagę i znaczenie. Wspomniany teatr „Rudniacy” jest elementem terapii zajęciowej, a ta jest elementem usług wspomagających. Praca w dziale terapii jest wyjątkowa, tej pracy nie można nie lubić, ktoś kto jej nie lubi, nie może w niej pracować. Choćby wspomniane przedstawienia grupy teatralnej wymagają kilku tygodni przygotowań do każdej premiery, ale i tak nie ma pewności, czy aktor wypowie te kilka zdań, a jak już wypowie, to czy w takim momencie, w którym trzeba. Na tym polega urok tej pracy. Jeśli się wszystko uda, to powstają takie przedstawienia gdzie trudno utrzymać łzy na swoim miejscu i to jest największa nagroda za cały trud i włożoną pracę. Przykładem jest choćby ostatnie przedstawienie teatru „Rudniacy” z okazji Dnia Kobiet.

Zapraszam do zapoznania się przynajmniej z częścią tego przedstawienia zamieszczonego na naszym profilu na Facebooku. W sposób szczególny zapraszam do wysłuchania piosenki z tego przedstawienia w wykonaniu naszego mieszkańca Huberta, który ćwiczył wokal przez 10 lat w Pałacu Kultury w Warszawie.


Historia grupy teatralnej "Rudniacy" działającej w DPS Ruda Różaniecka

Byli i obecni pracownicy Terapii Zajęciowej w Domu Pomocy Społecznej: od lewej Krzysztof Fus, Barbara Szydłowska, Sławomir Gałas, Ewa Kościółek, siostra Wioletta Klassa, Mariusz Kukiełka -Kierownik Działu, Marzena Muła, Wiesław Łotecki.Byli i obecni pracownicy Terapii Zajęciowej w Domu Pomocy Społecznej: od lewej Krzysztof Fus, Barbara Szydłowska, Sławomir Gałas, Ewa Kościółek, siostra Wioletta Klassa, Mariusz Kukiełka -Kierownik Działu, Marzena Muła, Wiesław Łotecki.

Początki działalności grupy, jeżeli w ogóle można nazwać to grupą, sięgają lat 90-tych; kiedy to siostra Domicela zorganizowała przedstawienie, pt. ,,Baśń o Śpiącej Królewnie i Błękitnej Róży". Udział w nim wzięli mieszkańcy i pracownicy domu. Przedstawienie to przygotowywane było z dużym rozmachem. Piękne okazałe dekoracje, bardzo obszerny scenariusz, stroje aktorów wywołały ogólny podziw wśród gości, pracowników i mieszkańców zgromadzonych w świetlicy oddz.I. Przedstawienie to zostało zarejestrowane na taśmach VHS, a następnie poddane obróbce cyfrowej i zapisane na płytach DVD. Siostra Sowińska (Domicela) prowadziła zajęcia indywidualne z mieszkańcami (wiersze, piosenki), ale zorganizowana grupa formalnie nie istniała.

Rozwój grupy

Koniec lat 90-tych i początek lat dwutysięcznych to prawdziwy progres w działalności grupy, która nadal formalnie nie istnieje, ale pod przewodnictwem Pani terapeutki Wiesławy Ważnej mieszkaniec Mariusz Dybek recytuje wiersze. Do Pani Wiesławy dołącza Pani Ewa Kościółek. Praca z mieszkańcami nie jest łatwa. Trudno nakłonić mieszkańców do nauki na pamięć określonego tekstu. Dlatego też czytają je (wiersze, opowiadania, dowcipy) poprzez radiowęzeł.

Powoli, systematycznie kilka osób coraz częściej pojawia się na terapii i uczestniczy w zajęciach recytatorskich i muzycznych. Powstają pierwsze przedstawienia, które wystawiane są na miejscu w Domu, czy to z okazji Dnia Kobiet, czy w okresie świątecznym Jasełka. Skromne zaplecze techniczne (magnetofon do puszczania muzyki i podkładów, brak nagłośnienia, odpowiednich strojów dla aktorów) nie zniechęcają prowadzących do jeszcze większego zaangażowania w działalność grupy teatralnej.

Pierwsze wyjazdowe występy

W początkach lat 2000-cznych grupa wyrusza na pierwsze występy wyjazdowe do Krosna, Tuchowa. Grupa zostaje zaproszona na Przegląd Kolędniczy do Huwnik. Przy okazji tego występu wystąpił problem, ponieważ każdy zespół był zapowiadany pod określona nazwą. Wtedy też nadano grupie nazwę ,,Rudniacy". Do jej składu dochodzi terapeuta Pan Krzysztof Fus, który jak sie później okaże zostaje głównym reżyserem grupy, pomysłodawcą wszystkich scenariuszy. Grupa zaczyna wyjeżdżać systematycznie na różne przeglądy, festiwale do Dąbrowy Górniczej (,,Puma"), Rzeszowa (,,Razem Piękniej"), liczne przeglądy kolędnicze do Tuchowa, Huwnik czy też Lubaczowa (,,Herody"). Bierze też udział w licznych turnee z Jasełkami po zaprzyjaźnionych Domach Pomocy, Środowiskowych Domach czy też Domach dla Seniorów i ZOL-ach. Wszędzie grupa przyjmowana jest entuzjastycznie. W międzyczasie grupa zostaje wzbogacona rozwiniętą bazą techniczno – muzyczną. Do grupy dołącza instruktor k.o. Wiesław Łotecki, który zajmuje się aranżacją muzyczną, jej produkcją oraz nagłośnieniem. Od tego momentu dwaj panowie tj. Pan Krzysztof Fus i Pan Wiesław Łotecki stają się "motorem" teatru "Rudniacy".

W przedstawieniach biorą też udział pracownicy terapii: Barbara Szydłowska, Ewa Kogut, Marzena Muła, Anna Ważna, siostra Wioletta Klassa. Szerokim echem w środowisku lokalnym odbija się przedstawienie Misterium Męki Pańskiej, w którym główna rolę (Jezusa) zagrał terapeuta Sławomir Gałas. Zaangażowanie pracowników w występy powoduje też zwiększenie zainteresowania w występy na scenach samych mieszkańców. Grupa liczy ponad 20 osób. Oczywiście w zależności od rodzaju i treści przedstawienia, osoby te wymieniają się rolami. Rozbudowane, ciekawe w treści scenariusze, bogate stroje aktorów, dobór odpowiedniej muzyki powodują, że grupa zyskuje popularność na terenie powiatu, województwa, a także poza za granicami kraju, gdzie dzięki mediom społecznościowym można ujrzeć poczynania grupy.

Pomoc w terapii

Od początku założenia grupy teatralnej działalność ta miała jednak określone cele. Rozwijanie i ukierunkowanie wyobraźni i wrażliwości poprzez wspólne tworzenie przedstawień teatralnych i poszukiwanie oryginalnych form wypowiedzi scenicznej (słowo, ruch, taniec, muzyka, plastyka), rozwijanie twórczego potencjału mieszkańców domu pomocy bez względu na jego uzdolnienia czy sprawność fizyczną. Stwarzanie możliwości do wyrażania własnych wypowiedzi za pomocą różnorodnych środków artystycznych, pobudzanie wszechstronnego rozwoju rozładowanie negatywnych napięć, emocji i agresji. Zrozumienie istoty samodzielności i odpowiedzialności za wykonane zadanie. Usprawnianie koordynacji ruchowej poprzez ćwiczenia rozwijające ekspresję ciała, ćwiczenia ruchu, rytmiki, tańca. Doskonalenie umiejętności twórczego współdziałania w grupie, nabywanie umiejętności pracy zespołowej, podnoszenie własnej wartości i dostrzeganie jej u innych. Zaspokajanie potrzeb: akceptacji, bezpieczeństwa, bycia rozumianym i docenianym - to tylko niektóre cele, które miały istotny wpływ na założenie i prowadzenie takiej grupy w Domu Pomocy Społecznej w Rudzie Różanieckiej.

Aktorzy grupy (wszyscy):
Edward Olejarz, Andrzej Janiczek, Bogdan Strumiło, Ireneusz Cebulak, Emil Smugorzewski, Zdzisław Dobosz, Lesław Grzelak, Jan Kachniarz, Aleksander Dziuk, Zbigniew Berezik, Henryk Krajewski, Marian Kałun, Jerzy Gołębiowski, Łukasz Tarutin, Józef Frączek, Mariusz Kochanowicz, Tadeusz Tabol, Paweł Głąb, Mateusz Pudła, Piotr Wójcikowski, Jarosław Koszela, Andrzej Wijata, Mirosław Petranik, Maciej Szalbot, Krystian Kiełb, Piotr Osyp, Stanisław Kędzior, Hubert Szczurek, Józef Granda, Jarosław Grytner, Eugeniusz Sieja, Łukasz Smugorzewski, Tadeusz Kustra, Sławomir Maruszewski, Tadeusz Dąbrowski.

Przedstawienia:
Jasełka, Misterium Meki Pańskiej, Przedstawienia okolicznościowe (Imieniny, Walentynki, Dzień Kobiet, Dzień Chorego) Droga Krzyżowa i inne.
- Przeglądy kolędnicze w Tuchowie, Lubaczowie, Huwnikach
- Festiwale w Dąbrowie Górniczej, Rzeszowie, Krośnie.
- Spotkania integracyjne z młodzieżą szkolną, seniorami.

1000 Pozostało znaków