Jak przygotować się na idealny wyjazd w góry? Poradnik

Karkonosze, Sudety, a nawet odległe Alpy to piękne miejsca, w które warto pojechać więcej niż jeden raz. W podróży przyda się właściwie dobrany ekwipunek przewieziony pociągiem, autobusem lub spakowany do odpowiednio przygotowanego auta. Aby wszystko się udało, lepiej skrupulatnie zaplanować trasę, wędrówki i dobrze wybrać bazę noclegową. Nie należy także zapominać o zasadach obowiązujących już na samym górskim szlaku. Co ważne – choć każda pora roku odsłoni inne oblicze gór, to zima stanowi zdecydowanie większe wyzwanie niż słoneczne lato.

Jak przygotować pojazd na podróż w górach?

Przed wyruszeniem na wyprawę w góry warto dokładnie sprawdzić stan samochodu, którym odbywa się podróż. Sprawne wycieraczki czy w pełni działające oświetlenie to klucz do bezpiecznej jazdy. Kolejny ważny aspekt stanowią uzupełnione płyny: chłodniczy, hamulcowy, do spryskiwaczy i od wspomagania kierownicy.

Podstawą bezpieczeństwa są też prawidłowo funkcjonujące hamulce i ogumienie dobrane z myślą o warunkach jazdy. W górach lepiej postawić na sezonowe opony Kumho lub innego cenionego producenta, ponieważ modele całoroczne mogą nie zapewnić odpowiedniej przyczepności, zwłaszcza zimą. Latem popularne wielosezonówki będą również głośniejsze niż letnie, co podczas długich podróży ma duże znaczenie. Jeśli komplet ogumienia jest już w aucie od dawna, dobrą praktykę stanowi sprawdzenie głębokości bieżnika. Tylko niezużyte opony zagwarantują bezpieczeństwo na wymagających górskich trasach.

Wyjeżdżając za granicę, wielu kierowców zapomina o spakowaniu do auta rzeczy, które w danym kraju są obowiązkowe. Przykładem może być chociażby kamizelka odblaskowa – w Polsce niewymagana przez prawo, a we Francji czy Niemczech już obligatoryjna. Dlatego przed wyruszeniem w drogę lepiej zapoznać się z przepisami obowiązującymi po drodze do miejsca wypoczynku.

Oczywiście wszystkie te problemy można ominąć, decydując się na dojazd autobusem czy pociągiem, Wtedy jednak trzeba liczyć się z nieco większą trudnością przewożenia większego bagażu, a także rozeznać w rozkładach komunikacji publicznej. Problemem może być też sprawne poruszanie się po okolicy, choć nie wszędzie. W popularnych ośrodkach turystycznych – takich jak na przykład Zakopane – funkcjonuje gęsta sieć transportu minibusowego.

Przygotowanie do wyjazdu – ekwipunek, ubrania i sprzęt

Oprócz samochodu należy przygotować też ekwipunek użytkowany już w górach. Przede wszystkim ważne są buty – powinny być dość wysokie, aby stabilizować stopę, przeciwdziałając skręceniom. Obuwie może sięgać powyżej kostki, co stanowi gwarancję bezpieczeństwa, ale niektórzy turyści decydują się na modele średnie czy nawet niskie, lepiej wentylowane. W każdym przypadku lepiej wyposażyć się w oddychającą i przede wszystkim wodoodporną parę – na wypadek deszczu. Paroprzepuszczalność sprawi z kolei, że skarpetka pozostanie sucha nawet podczas intensywnego wysiłku.

Podobne właściwości powinny mieć dwa ważne elementy garderoby – spodnie i kurtka. W góry najlepiej zabrać przeciwdeszczówkę wykonaną z hardshellu, bo tylko ona zapobiegnie przemoczeniu spodnich warstw odzieży w trakcie oberwania chmury czy całodziennych opadów deszczu. Jeśli chodzi o skarpetki, chustę, koszulkę czy bluzę, to w ich przypadku istotniejsza jest oddychalność, a także przeciwdziałanie chłonięciu zapachu potu. Odpowiedni materiał stanowi wełna merino – ciepła, oddychająca i długo utrzymująca świeżość.

Góry dla początkujących są zagadkowe również pod względem doboru sprzętu turystycznego. Na sam szlak nie warto zabierać ciężarów, choć sporo zależy od specyfiki wyjazdu. Istnieją podróżnicy, którzy poruszają się granią przez wiele dni, nocując w hamaku czy nawet namiocie. Turyści nocujący w hotelu i stołujący się w restauracjach nie muszą mieć śpiworów, palnika gazowego, garnków czy sztućców. Na pewno przyda się im za to kubek turystyczny oraz termos z herbatą czy kawą do picia na szlaku. Ważniejsza od nich jest jednak właściwie uzupełniona apteczka z lekami, plastrami i opatrunkiem. Taki zestaw pierwszej pomocy przyda się na wypadek zranień, a także zatruć pokarmowych, o które łatwo w górach.

5 zasad bezpieczeństwa i kultury na szlaku

Zdobywając szczyty, nie warto zapominać o tym, że bezpieczeństwo w górach zależy od przestrzegania ściśle wyznaczonych zasad. Aby unikać sytuacji awaryjnych i zostawić przyrodę taką, jaka była przed przyjazdem, istotna jest znajomość kultury zachowywania się w Parkach Narodowych i poza nimi. Do jakich reguł stosować się na szlaku?

1. Wszystko co przyniesione, należy zabrać z powrotem – w żadnym wypadku nie wolno zostawiać śmieci w górach. Zgodnie z zasadą Leave No Trace reguła ta dotyczy nawet ogryzków od jabłek czy innych resztek organicznych. Pozostałości jedzenia noszą nie tylko zapach człowieka, ale pochodzą od obcego organizmu, na przykład rośliny uprawnej, która nie powinna ingerować w lokalny biom.

2. Unikanie interakcji ze zwierzętami – spotkanie z niedźwiedziem czy dzikim psem to sytuacja wymagająca zachowania zimnej krwi. Pod żadnym pozorem nie można zbliżać się do zwierzęcia, na przykład w celu zrobienia zdjęcia.

3. Przed każdym wyruszeniem w góry należy sprawdzić prognozę pogody – to nie tylko kwestia wygody wędrówki w słonecznych warunkach. Przewidywane liczne burze czy zagrożenie lawinowe stanowią powód, aby zregenerować się w ośrodku, bo na wysokościach będzie niebezpiecznie. Czasem może zdarzyć się nawet kilka dni, kiedy lepiej zrezygnować z wędrówki. Dużo zależy jednak od lokalizacji samej bazy noclegowej, ponieważ w hotelu u podnóża gór będzie można wygodnie spędzić dzień przerwy, z kolei w wyżej położonym schronisku można czatować na chociażby kilka godzin dobrej pogody.

4. Planowanie trasy zgodnie z możliwościami – forsowanie siebie czy innych może doprowadzić do wyczerpania tak skrajnego, że niemożliwym będzie wrócenie o własnych siłach przed zmierzchem. To z kolei może wywołać konieczność wezwania sił ratowniczych, które zaniedbają przez to inne ważne obowiązki. Warto pamiętać też o tym, że za polską granicą taka pomoc jest kosztowna nie tylko dla każdego podatnika, ale i samego turysty.

5. Nie należy popędzać wolniej idących – choć na urlopie chce się zobaczyć jak najwięcej, to wymuszanie szybszego chodu u innych może doprowadzić do czyjejś kontuzji czy wyczerpania. Wprowadza również nerwową atmosferę, której lepiej przecież unikać na wczasach. Każdy powinien dostosować tempo marszu do własnych możliwości i wykazywać wyrozumiałość w stosunku do innych.