Mija 30 lat od wizyty Jana Pawła II w Lubaczowie

2 czerwca 1991 roku dokładnie o godzinie 20.21 helikopter papieski wylądował na płycie polowego lotniska w Lubaczowie. Kilka minut później Ojciec Święty, ku radości oczekujących, stanął na ziemi lubaczowskiej. Poznajcie szczegóły wizyty Jana Pawła II w Lubaczowie.

Opracowanie: Muzeum Kresów w Lubaczowie

Zanim doszło do pamiętnej wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Lubaczowie na początku czerwca 1991r., miasto gościło przyszłego papieża aż czterokrotnie. Wizyty te związane były z istnieniem w Lubaczowie siedziby Archidiecezji Lwowskiej. Funkcję tę objęło miasto w 1946r., kiedy to abp. Eugeniusz Baziak, metropolita lwowski, został zmuszony przez władze sowieckie do opuszczenia Lwowa. Osiadł wówczas w Lubaczowie, największym ośrodku archidiecezji pozostałym w powojennych granicach Polski. Lubaczowski kościół parafialny objął rolę prokatedry, zastępując na okres prawie pięćdziesięciu lat katedrę lwowską. W tej roli prokatedra w Lubaczowie stała się skarbnicą bezcennych pamiątek lwowskich i narodowych. W górnym ołtarzu umieszczony został cudowny obraz Matki Boskiej Łaskawej z katedry lwowskiej, świadek słynnych ślubów króla Jana Kazimierza z 1656 r.

Abp Eugeniusz Baziak, pierwszy rządca Archidiecezji Lwowskiej w Lubaczowie, odegrał bardzo ważną rolę w życiu ks. Karola Wojtyły, konsekrując go w 1958r. na biskupa pomocniczego Archidiecezji Krakowskiej. Tydzień przed uroczystościami krakowskimi Biskup nominat po raz pierwszy gościł w Lubaczowie na 25-leciu sakry biskupiej abp. Baziaka ówczesnego metropolity krakowskiego i lwowskiego. Kilka lat później, w październiku 1966r., ks. abp Karol Wojtyła, już jako metropolita krakowski, przebywał w Lubaczowie na uroczystościach Milenium Chrztu Polski. W lipcu 1971r. kardynał Karol Wojtyła przybył na lubaczowskie uroczystości Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, a w 1973r. przewodniczył w Lubaczowie uroczystościom pogrzebowym zmarłego bp. prof. Jana Nowickiego, Administratora Apostolskiego w Lubaczowie, następcy apb. Baziaka.

Z osobą Metropolity Krakowskiego związany był również kolejny Administrator Apostolski Archidiecezji w Lubaczowie bp prof. Marian Rechowicz. W 1975r. bp. Rechowicz gościł kardynała Wojtyłę na obchodach jubileuszu 600-lecia powstania Archidiecezji Lwowskiej, które uroczyście świętowano na Jasnej Górze. Osiem lat później Karol Wojtyła już jako papież Jan Paweł II na wałach jasnogórskich podczas drugiej pielgrzymki do Polski w 1983r. dokonał rekoronacji cudownego obrazu Matki Boskiej Łaskawej z katedry lwowskiej.

Ostatnim w rzędzie Administratorów Apostolskich Archidiecezji w Lubaczowie był bp prof. Marian Jaworski, późniejszy kardynał, Arcybiskup Senior Lwowski, jeden z najbliższych przyjaciół Ojca Świętego Jana Pawła II. Towarzyszył papieżowi od lat krakowskich, aż do samej śmierci, kiedy to udzielił mu sakramentu namaszczenia chorych. To dzięki staraniom bp. Mariana Jaworskiego Lubaczów został włączony do programu czwartej pielgrzymki Ojca Świętego do Polski. Pielgrzymka ta przypadła w klimacie po przemianach politycznych w 1989r., w efekcie których Polska odzyskała pełną suwerenność. Dzięki społecznemu ruchowi Solidarności zapoczątkowane zostały również przemiany w Europie środkowej, które umożliwiły z kolei odrodzenie się Kościoła na Wschodzie, w tym także na terenie współczesnej Ukrainy. Arcybiskup lwowski mógł już w wrócić do Lwowa. Lubaczów wypełnił są misję, a nagrodą za przechowanie tradycji Kościoła lwowskiego w okresie zniewolenia komunistycznego, była papieska wizyta. Bp. Marian Jaworski nazwał ją „Darem Opatrzności”.

Pierwsze informacje o planowanej wizycie Jana Pawła II w Lubaczowie pojawiły się w czerwcu 1990r., niemal na rok przed tym wydarzeniem. Władze kościelne i samorządowe razem ze społecznością miasta i całego regionu, podjęły się ogromnego trudu przygotowania tej historycznej wizyty. Przygotowania te miały zarówno duchowy, jak i materialny charakter. W szerszym wymiarze wizyta Jana Pawła II w Ojczyźnie miała być wielkim dziękczynieniem Bogu za odzyskaną wolność, ale też okazją do narodowych rekolekcji na bazie pogłębionej refleksji dziesięciorga przykazań. Na terenie Archidiecezji Lwowskiej sięgnięto również do jej historii i tradycji. Przypomniano patrona archidiecezji bł. Jakuba Strzemię, do którego także odwoływano się podejmując na nowo trud odbudowy struktur duszpasterskich na dawnych terenach Archidiecezji Lwowskiej, na obecnej Ukrainie.

Wraz z przygotowaniami religijnymi prowadzone były szeroko zakrojone prace nad właściwym przygotowaniem i organizacją papieskiej wizyty. Powołano różne grupy do określonych zadań i mieszane, państwowo-kościelne komitety. Duże wyzwanie stanęło przed władzami miasta wybranymi w pierwszych wolnych wyborach samorządowych, a także przed kierownictwem Urzędu Rejonowego w Lubaczowie (obecnego powiatu) i ówczesnego województwa przemyskiego. Powołano do życia Fundację im. Jasna Pawła II, która aktywnie włączyła się w pozyskiwanie środków na organizację papieskiej wizyty.

Prace przygotowawcze objęły miejsca, w których miał przebywać Ojciec Święty, w tym lubaczowski stadion, gdzie miało być lądowisko papieskiego helikoptera i gdzie miała być odprawiona Msza św. dla kilkuset tysięcy pielgrzymów. Tam też stanął monumentalny papieski ołtarz. Tuż przed wizytą Jana Pawła II zakończono również prace wykończeniowe przy nowej prokatedrze, którą rozpoczęto budować w 1981r. Jednocześnie odnowiono bezpośrednio przylegającą do niej starą świątynię – sanktuarium Matki Bożej Łaskawej.

Lubaczów zmieniał się z dnia na dzień. Przebudowywano i wytyczano nowe ulice, skrzyżowania, wymieniano chodniki, odnawiano elewacje kamienic rynkowych. Efekty tych starań widoczne są do dnia dzisiejszego. Tuż przed papieską wizytą mieszkańcy miasta i specjalne grupy plastyków zajęły się dekorowaniem świątyń, tras przejazdów orszaku papieskiego, domów. Organizowały się liczące dziesiątki i setki osób służby porządkowe, medyczne, a także harcerze. Ich pomoc okazała się niezwykle przydatna.

Długo oczekiwana wizyta Jana Pawła II stała się faktem w niedzielę, 2 czerwca 1991r. Dokładnie o godzinie 20.21 helikopter papieski wylądował na płycie polowego lotniska. Kilka minut później Ojciec Święty, ku radości oczekujących, stanął na ziemi lubaczowskiej.

W ceremonii powitania wziął udział abp Marian Jaworski, ówczesny metropolita lwowski; towarzyszyli mu dostojnicy kościelni, zasłużeni kapłani oraz reprezentanci władz miasta, rejonu i województwa. Z wszystkimi Ojciec Święty starał się zamienić kilka słów. Następnie Jan Paweł II w towarzystwie abp. Jaworskiego wszedł do samochodu panoramicznego, tzw. papamobile i w orszaku kilkudziesięciu pojazdów przejechał ulicami miasta do prokatedry. Na trasie przejazdu był entuzjastycznie witany przez mieszkańców Lubaczowa i przybyłych pielgrzymów.

Kilkanaście minut przed 21.00 papież przybył do sanktuarium Matki Boskiej Łaskawej, gdzie przywitał go ówczesny proboszcz prokatedry ks. Józef Dudek. W sanktuarium wypełnionym pielgrzymami, Ojciec Święty spędził dłuższą chwilę na modlitwie przed cudownym obrazem Matki Boskiej Łaskawej z katedry lwowskiej. Następnie przeszedł do nowej prokatedry, gdzie spotkała go kilkunastominutowa owacja około tysiąca osób zgromadzonych wewnątrz świątyni.

Po powitaniu Ojca Świętego przez abp. Jaworskiego, nastąpił krótki obrzęd poświęcenia prokatedry, po którym Jan Paweł II przemówił do zgromadzonych. W swym wystąpieniu przypomniał bogate dziedzictwo dawnej Rzeczypospolitej naznaczone przymierzem wielu narodów. Przemówienie przesycone było również wątkami osobistymi, odwołującymi się do dziejów kościoła prokatedralnego w Lubaczowie. Papieskie przesłanie wywołało ponownie burzę oklasków. Na zakończenie swego pobytu w prokatedrze Jan Paweł II udzielił wiernym Apostolskiego Błogosławieństwa. Następnie papież nawiedził kryptę z sarkofagami Administratorów Apostolskich Archidiecezji w Lubaczowie i kardynała Władysława Rubina Prefekta Kongregacji Kościołów Wschodnich Kurii Rzymskiej, który był bliskim współpracownikiem papieża, a po śmierci w 1990r. spoczął na ziemi kresowej skąd się wywodził.

Po uroczystościach w prokatedrze Ojciec Święty udał się na spoczynek do budynku Kurii Arcybiskupiej przy ul. Mickiewicza.

Mnóstwo zdjęć z wizyty Papieża w Lubaczowie znajdziecie na stronie Dawny Lubaczów na Facebooku (kliknij, aby przejść).